Page 15 - ماهنامه نبض توسعه نسخه سوم

‫دانش گاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تبریز‬
‫معاونت توسعه مدیریت و منابع‬

‫درس آموخته های مدیریتی‪:‬‬
‫حکمرانی در نظام سلامت (جلسه دوم)‬

‫دکتر علی جنتی‬ ‫اولویت قرار داده و تعهد بسیار بالای‬ ‫برای ایجاد یک زبان مشترک در‬
‫سیاسی و اجتماعی به مقوله سلامت‬ ‫خصوص حکمرانی در خوانندگان‬
‫دکتری تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی‬ ‫دارد‪ .‬همگان روی این موضوع اجماع‬ ‫محترم در ابتدا به تعریفی کوتاه از‬
‫نظر دارند که اگر چه تأمین‪ ،‬ارتقاء‬
‫استاد مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی دانشگاه علوم پزشکی تبریز‬ ‫و حفظ سلامتی مردم از وظایف‬ ‫حکمرانی می پردازم‪:‬‬
‫اصلی وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و‬ ‫در متون علمی و فرهنگ لغات‬
‫می کند‪( .‬ایجاد بسترها و‬ ‫های سلامت است‪.‬‬ ‫آموزش پزشکی است ولی باید‬ ‫حکمرانی فرایند تدوین قواعد‪،‬‬
‫زیرساخت های سازمانی‪،‬‬ ‫حاکمیت نظام سلامت شامل‬ ‫تأکید کرد دستیابی به این اهداف‬ ‫اجرای قواعد‪ ،‬مداقه و بررسی‪ ،‬نظارت‬
‫علمی‪ ،‬قانونی‪ ،‬فیزیکی و ‪)...‬‬ ‫ابعاد ساختار سازمانی‪ ،‬ارتباطات و‬ ‫بدون مشارکت سایر بخش های‬ ‫و ارزیابی و کاربست بازخوردها با‬
‫ ‪2 .‬قواعد بازی را به طور مناسب‬ ‫جامعه نظیر آموزش و پرورش‪،‬‬ ‫اعمال قدرت مشروع و قانونی به‬
‫تدوین و طراحی می کند‪.‬‬ ‫همکاری بین بخشی‪ ،‬قانونگذاری‪،‬‬ ‫آموزش عالی‪ ،‬سازمان های امنیتی‪،‬‬ ‫منظور دستیابی به اهداف برای همه‬
‫(طراحی و ترسیم فرایندها‪،‬‬ ‫سیاستگذاری و برنامه ریزی‪،‬‬ ‫کشاورزی‪ ،‬محیط زیست و ‪...‬‬ ‫کنشگران و ذینفعان در چارچوب‬
‫راهنماهای بالینی‪ ،‬خط مشی‬ ‫تولیت و نظارت و ارزشیابی است‪.‬‬ ‫امکان پذیر نیست چراکه بسیاری‬ ‫هنجارها و ارزش ها در محیط‬
‫حکمرانی خوب نظام سلامت‬ ‫از تعیین کننده های اجتماعی و‬ ‫یک سازمان یا یک کشور هست‪.‬‬
‫ها‪ ،‬شیوه ها‪ ،‬روش ها و ‪)...‬‬ ‫موجب عملکرد بهتر نظام سلامت و‬ ‫اقتصادی سلامت در خارج از نظام‬ ‫حکمرانی در نظام سلامت شامل‬
‫ ‪3 .‬برای انجام بهینه امورات‪ ،‬بستر‬ ‫در نهایت دستیابی به نتایج سلامتی‬ ‫تدوین و تنظیم قوانین و مقررات‪،‬‬
‫لازم را برای جذب‪ ،‬انتخاب‬ ‫بهتر برای مردم و جامعه می شود‬ ‫سلامت قرار دارند‪.‬‬ ‫شناسایی و تعیین اولویت های نظام‬
‫و توانمندسازی کارکنان و‬ ‫با این حال اکثر سیاستگذاران نظام‬ ‫حکمرانی در نظام سلامت نیازمند‬ ‫سلامت‪ ،‬برنامه ریزی‪ ،‬سیاستگذاری‬
‫مدیران شایسته آماده می کند‪.‬‬ ‫سلامت بر این باورند که الگوی‬ ‫طراحی شبکه ای چند سطحی‪ ،‬چند‬ ‫و تدوین خط مشی ها‪ ،‬ایجاد‬
‫ ‪4 .‬نظام پایش‪ ،‬ارزشیابی‪ ،‬بازخورد‬ ‫فعلی حاکمیت نظام سلامت ایران‬ ‫ذینفعی برای بسیج و ساماندهی‬ ‫ائتلاف‪ ،‬هماهنگی و همنوایی در‬
‫و اصلاح مناسب برای سازمان‬ ‫در تحقق اهداف نظام سلامت با‬ ‫ظرفیت کل دولت (همه سازمان های‬ ‫ارایه خدمات سلامت و تدوین نظام‬
‫چالش هایی مواجه هست‪ .‬تقویت‬ ‫حاکمیتی) و کل جامعه (مردم‪،‬‬ ‫پایش‪ ،‬نظارت و ارزشیابی بهینه و‬
‫خود تدوین می کند‪.‬‬ ‫ابعاد حاکمیت نظام سلامت زمینه‬ ‫بخش خصوصی‪ ،‬ظرفیت خیرین‬
‫را برای دستیابی به اهداف پایدار‬ ‫و سازمان های مردم نهاد و ‪)...‬‬ ‫مستمر خدمات سلامت است‪.‬‬
‫نظام سلامت فراهم می کند که‬ ‫برای حفظ و ارتقای سلامت‬ ‫حکمرانی خوب در نظام سلامت‬
‫پیامد آن ارتقای سلامت مردم و‬ ‫جامعه است‪ .‬قرار گرفتن دو اصل‬ ‫موضوعی پیچیده و چند بعدی‬
‫مشارکت جامعه و همکاری های‬ ‫است که در دهه های اخیر مورد‬
‫جامعه خواهد بود‪.‬‬ ‫بین بخشی و برون بخشی در اصول‬ ‫توجه سیاستگزاران‪ ،‬برنامه ریزان‪،‬‬
‫از یک حکمران خوب انتظار می رود‬ ‫‪ 4‬گانه مراقبت های اولیه بهداشتی‬ ‫تصمیم گیران‪ ،‬مدیران مراکز علمی‬
‫بستر لازم را برای تحقق ‪ 4‬وظیفه‬ ‫(‪ )PHC‬به دلیل نقش بسیار تثأیر‬ ‫و سازمان های بین المللی قرار‬
‫اصلی در سازمان خود فراهم نماید‪:‬‬ ‫گذار این اصول در موفقیت برنامه‬ ‫گرفته است‪ .‬نوعی از حکمرانی که‬
‫حفظ و ارتقای سلامت انسان را در‬
‫ ‪1 .‬زمین بازی را به درستی طراحی‬

‫صفحه ‪15‬‬