Page 15 - نبض توسعه شماره چهارم
P. 15
دانش گاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی تبریز داشته باشد تا تعارض منافع شکل بگیرد .به عنوان نمونه ،فردی که به عنوان داور مسابقه فوتبالی انتخاب
معاونت توسعه مدیریت و منابع می‌شود که یکی از بازیکنان مسابقه فرزند اوست ،در موقعیتی قرار گرفته که از طرفی به جهت نقش
داوری خود ،بایستی قضاوتی عادلانه داشته باشد و از طرفی به جهت نقش پدری خود موظف است نسبت
به فرزند خود همواره رفتاری مهربانانه‌تر از غریبگان داشته باشد و دو نقش مختلف او در این مثال به قضاوت
صحیح او آسیب م یزنند؛ در حالی که اگر همین فرد میان دو تیم فوتبالی قضاوت م یکرد که نسبت به برخی
بازیکنان یکی از تی مها عداوت شخصی می‌داشت ،قضاوت او باز هم تحت تأثیر قرار می‌گرفت ب یآنکه وی دارای
نق شهای مختلفی باشد .لذا آنچه اهمیت دارد شناخت تأثیرپذیری قضاوت است که م یتواند در یک موقعیت و با
یک مسئولیت ایجاد شود.
zرابطه مبتنی بر اعتماد :هر شخص تصمی مگیری لزوم ًا بایستی در ارتباط با فرد دیگری باشد .این ارتباط می‌تواند هرگونه
ارتباط میان شخص تصمیم‌گیر و فرد یا افراد دیگر باشد که به منظور هدف یا اهداف خاصی شکل گرفته است .این
ارتباط می‌تواند جنبه رسمی داشته باشد ،مثل روابطی که مدیران شرکت دارا هستند و یا به طور کامل ًا غیر‌رسمی ،مثل
روابطی که دوستان با یکدیگر دارند .این روابط م یتواند بسیار طولانی مدت باشد مثل روابطی که به طور معمول میان
افراد دارای خویشاوندی برقرار است یا بسیار کوتاه مدت و در حد دقایقی گذرا باشد مثل رابطه‌ای که در آن شخص
غریبه‌ای را به آدرس مدنظر او راهنمایی و هدایت م یکند .آنچه در وجود این روابط شرط ضروری است ،وجود اعتماد
است؛ به این معنی که در این رابطه بایستی اقدامی که شخص انجام م یدهد به جهت وجود اعتمادی باشد که طرف دیگر
برای تصمی مگیری به او کرده است .از این رو آن دسته از روابط میان افراد وارد مصادیق تعارض منافع می‌شود که در
آن‌ها وجود اعتماد میان اشخاص مفروض است.
zوجود منفعت :هر مسئولیتی که شکل م یگیرد به جهت بهره‌مندی از منافعی است
که فرد متعهد م یبایستی با ایفای نقش صحیح خود تأمی نکننده آن باشد.
به طور مثال یک وکیل با پذیرش وکالت دیگری ،به دنبال تأمین
منافع محتمل برای موکل خود است؛ خواه این منفعت جنبه
مادی داشته باشد و خواه جنبه غیرمادی و خواه به شکل
کسب سود مستقیم باشد و خواه به شکل دفع ضرر
احتمالی جلوه کند .از این رو نمی‌توان وجود
مسئولیتی را بدون وجود منفعت متصور شد ،اما
اگر این منفعت ،در تقابل با منفعت دیگری باشد
که شخص مسئول به دنبال آن است ،موقعیت
تعارض منافع شکل می‌گیرد.این منفعت مغایر
م یتواند مستقیم ًا برای خود شخص مسئول یا
برای خویشان و بستگان وی باشد و نیز می‌تواند
برای دیگرانی باشد که به موجب سمت و
نقش‌های دیگر ،عهد‌هدار تأمین منافع ایشان شده
است .منفعت نیز می‌تواند از مصداقی کوچک تا
14
